سپهر خرمی در هممیهن نوشت: «اصالت صدا» قطعاً دقیقترین توصیف برای منوچهر والیزاده است؛ مردی که در خیابان لالهزار به دنیا آمد. آغاز کار او از بلیتفروشی تئاترهای لالهزار بود، اما با گذشت زمان و به دلیل علاقه و استعدادش به بازیگری، وارد دنیای تئاتر شد. او بعدها به سینما و تلویزیون راه یافت، اما شهرت و ماندگاریاش بیشتر به خاطر صدای بینظیرش بود که همیشه در یادها خواهد ماند.
منوچهر والیزاده که سالها مدیریت دوبلاژ را نیز بر عهده داشت، در عصر چهارشنبه اول اسفندماه در سن ۸۴ سالگی درگذشت. دوبله شخصیتهایی مانند «لوک خوششانس» و «مایکل اسکافیلد» در سریال «فرار از زندان»، صدای او را برای همیشه ماندگار ساخت. در این گزارش، علاوه بر مرور فعالیتهای هنری او، به گفتوگو با همکاران قدیمی مرحوم والیزاده پرداختهایم تا زندگی هنری او را از نگاه دوستانش بازگو کنیم.
روزهای شلوغ در سینما
منوچهر والیزاده با نام کامل «منوچهر والیزاده طهرانی» چهارم تیرماه ۱۳۱۹ در محله لالهزار تهران به دنیا آمد. او در سالهای ۱۳۳۷–۱۳۳۸ پس از تجربه چند تئاتر آماتوری، وارد تئاتر تهران شد و در یکی از نمایشهای خانم مورین نقش کوتاهی ایفا کرد. سپس به علی کسمایی معرفی شد و مدتها در کنار او به عنوان کارآموز فعالیت کرد.
والیزاده پس از موفقیتهای چشمگیر در تئاتر، در فیلم «دختر بنفشه فروش» و سپس در فیلم «هل فرر» نقش اول را بر عهده گرفت که مورد استقبال عموم قرار گرفت. در سال ۱۳۴۰ به امین امینی معرفی شد و اولین فیلم سینماییاش «خداداد» در سال ۱۳۴۱ به نمایش درآمد. تا سال ۱۳۵۶، او در بیش از ۱۸ فیلم سینمایی بازی کرد.
ورود به دوبله
با تشویق دوستان، والیزاده به دنیای دوبله پیوست. صدای کمنظیر او باعث شد که پیشنهادهای زیادی دریافت کند و توانست در این عرصه نیز موفقیتهای بزرگی کسب کند. او در این زمینه یکی از قدیمیترین و شناختهشدهترینها شد.
از لوک خوششانس تا مایکل اسکافیلد
والیزاده بیشتر به خاطر دوبله شخصیتهای کارتونی مانند «لوک خوششانس» و «مایکل اسکافیلد» در سریال «فرار از زندان» شناخته میشود. او در گفتوگویی درباره دوبله مایکل اسکافیلد اظهار کرده بود: «این سریال را دوست داشتم و از ابتدا میدانستم که با استقبال مردم روبهرو خواهد شد. همدلی گروه دوبله در این پروژه باعث شد تا یکی از بهترین آثار دوبله را خلق کنیم».
همچنین، همکاری او با برنامه «صبح جمعه با شما» در رادیو از دیگر فعالیتهای مهم او بود که یادگاری از حضورش در رادیو به حساب میآید. او خود را از شاگردان مرحوم هوشنگ لطیفپور میدانست و درباره استادش گفته بود: «هوشنگ لطیفپور جزو بزرگان دوبله بود و همه ما از جمله منوچهر اسماعیلی و خودم از شاگردان او بودیم».
چالشهای کرونا
در ایام کرونا، والیزاده نگرانیهای زیادی داشت زیرا بسیاری از پروژهها و فعالیتهای دوبله متوقف شد. او در گفتوگویی درباره شرایط دوبله در دوران کرونا گفته بود: «کرونا یکی از دوستانم، چنگیز جلیلوند، را از ما گرفت. متأسفانه ویروس باعث شد که این هنرمند دیگر نتواند در این عرصه حضور داشته باشد». همچنین شرایط جدید دوبله را که نیاز به حضور تکتک دوبلورها در اتاق دوبله داشت، شرح داد.
روایت همکاران از اخلاق والیزاده
منوچهر والیزاده نه تنها در کار، بلکه در زندگی شخصی نیز فردی شوخطبع و مهربان بود. سعید مظفری، دوبلور معروف، درباره او گفته است: «منوچهر دوبلور بینظیری بود. صدای او تکرار نمیشود و هیچکس نمیتواند این صدا را تقلید کند. او بسیار باهوش بود و با توجه به سابقه بازیگریاش، به راحتی میتوانست با نقش همزادپنداری کند».
شوکت حجت، دوبلور قدیمی، نیز درباره والیزاده گفته است: «همکاری ۴۰ ساله با آقای والیزاده برایم تجربهای گرانبها بود. ایشان همیشه با مهربانی و تواضع با همکاران برخورد میکردند. او هیچگاه غرور نداشت و همیشه به ما کمک میکرد تا بهترین کار را انجام دهیم».
تغییرات در دنیای دوبله
در سالهای اخیر دوبلورهای برجستهای چون بهرام زند، چنگیز جلیلوند، حسین عرفانی و ایرج رضایی از دنیا رفتهاند و عرصه دوبله با کاهش تعداد هنرمندان خود روبهرو است. این روند، که از یک دوره شلوغ و پرکار به دوران خلوتتری تبدیل شده است، نشاندهنده تغییرات بزرگ در این عرصه هنری است.
تاریخ آخرین آپدیت: 4 ماه قبل