بازنویسی:
چهارشنبه‌سوری؛ جشنی کهن میان آتش و آیین‌ها
چهارشنبه آخر سال یکی از باستانی‌ترین جشن‌های ایرانی است که با آیین‌هایی چون شال‌اندازی، قاشق‌زنی، کوزه‌شکنی و بوته‌افروزی همراه بوده و ریشه در باورهای کهن مردم ایران دارد. این مراسم، نمادی از گذر از تاریکی به روشنایی و دوری از نحسی بوده است؛ جایی که آتش، نقش پاک‌کنندگی و تطهیر را ایفا می‌کرد.
منصور قربانی، پژوهشگر آیین‌های ایرانی می‌گوید: ریشه‌های چهارشنبه‌سوری را می‌توان در اسطوره‌هایی چون داستان سیاوش یافت که از میان آتش گذشت تا بی‌گناهی‌اش ثابت شود. پریدن از آتش همراه با خواندن شعر «زردی من از تو، سرخی تو از من» نشانه سپردن بیماری‌ها و غم‌ها به آتش بود.
فرهاد وفایی، مردم‌شناس نیز به سنت‌هایی مثل «ترکه‌زنی» در گیلان و تالش اشاره می‌کند که با دعای خیر برای خانواده‌ها همراه بود. رسم «شال‌اندازی» نیز در همدان، زنجان و آذربایجان، فرصت ابراز علاقه جوانان به دختران موردنظرشان بود.
ندا موسوی، پژوهشگر تاریخ آیین‌ها، درباره «قاشق‌زنی» می‌گوید: این رسم ریشه در باورهای زرتشتی دارد و یادآور بازگشت ارواح نیک به زمین در روزهای پایانی سال است. همچنین، «کوزه‌شکنی» برای دور کردن نحسی و بلاها انجام می‌شد؛ کوزه‌ای شکسته می‌شد تا بدی‌ها از خانه بیرون رود.
با این حال، امروزه بسیاری از این آیین‌ها رنگ باخته‌اند و جای خود را به انفجار ترقه‌ها و مواد محترقه داده‌اند. کارشناسان معتقدند با احیای این سنت‌ها در قالب جشن‌های شهری و خانوادگی، می‌توان چهارشنبه آخر سال را دوباره به جشنی فرهنگی، معنوی و ایمن تبدیل کرد.
تاریخ آخرین آپدیت: 3 ماه قبل
