راستش را بخواهید، سریال‌های ترکی چند سالی است که حسابی در دل خیلی‌ها جا باز کرده‌اند، نه فقط توی ایران، که کل دنیا! انگار یه جور خاصی بلدند داستان تعریف کنند که میخکوبت می‌کنند. حالا هی می‌بینی یه سریال درام میاد، هی می‌بینی یکی اکشن، یکی عاشقانه… ولی این «سریال ترکی شهر دور» که تازه از راه رسیده، انگار یه چیز دیگه‌ست. یه جورایی هم هیجان‌انگیزه، هم دل آدم رو به درد میاره، هم کلی حرف حساب داره درباره چیزایی مثل سنت، خانواده و اینکه برای چی‌ها حاضری بجنگی.
توی این نوشته می‌خواهیم با هم شیرجه بزنیم توی دنیای «شهر دور» (Uzak Şehir). ببینیم داستانش از چه قراره، کی‌ها توش بازی می‌کنند، کجاها فیلمبرداری شده (که خودش یه قصه‌ست!) و اصلا چرا این سریال انقدر سر و صدا کرده. آماده‌اید برای یه سفر کوتاه به دل آناتولی با طعم درام و اکشن؟ بزن بریم!
قصه سریال شهر دور: تصور کن یهو پرت بشی وسط یه دنیای دیگه!
داستان ما از جایی شروع می‌شه که دل آدم می‌گیره: مرگ ناگهانی بوران. حالا فکرش رو بکن، آلیا آلبورا، همسرش که کلی سال خارج از کشور، اونم توی کانادای مدرن زندگی کرده، باید با جسد همسرش و پسر کوچولوی پنج ساله‌شون برگرده به جایی که شاید فقط اسمش رو شنیده بوده: ماردین، زادگاه بوران. چرا؟ چون بوران وصیت کرده توی خاک خودش دفن بشه. خیلی ساده به نظر میاد، نه؟ ولی باور کنید، این بازگشت ساده، شروع یه ماجرای خیلی پیچیده و نفس‌گیره.
آلیا می‌رسه به آلبورا. اینجا یه جای معمولی نیست. اینجا قلمرو یه خانواده‌ست که هم خیلی قدرتمندند، هم خیلی پولدار، و از همه مهم‌تر، به شدت به سنت‌هاشون پایبندند. اونقدر سفت و سخت که حرف اول و آخر رو رسم و رسوم می‌زنه، نه احساسات یا منطق. رئیس این خانواده، یه مرد باابهت و مقتدر به اسم جهان آلبورا است. برای جهان آلبورا، ورود آلیا یعنی ورود یه غریبه که قواعد بازی رو بلد نیست و شاید هم نمی‌خواد بلد باشه. اون اصلا حوصله جنگ و جدال‌های آلیا رو نداره و رک و پوست‌کنده می‌گه که پسربچه، که خون خانواده آلبورا توی رگ‌هاشه، باید همین‌جا بمونه!
حالا آلیا گیر افتاده. نه راه پس داره نه راه پیش. تازه، هرچی بیشتر توی این خانواده می‌مونه، بیشتر می‌فهمه که زیر پوست این سنت‌ها و ابهت، کلی راز تاریک و وحشتناک پنهان شده. رازهایی که حتی زندگی خودش و بچه‌اش رو تهدید می‌کنه. دیگه این سفر برای خاکسپاری نیست، تبدیل به یه جور مأموریت برای بقا شده. آلیا دیگه فقط نمی‌خواد وصیت شوهرش رو اجرا کنه، بلکه باید چنگ بزنه به هر چیزی که داره تا جلوی این سنت‌های گاهی بی‌رحمانه و خواسته خانواده شوهرش بایسته. اصلا فکرش رو می‌کردی یه مراسم خاکسپاری ساده تبدیل به این کابوس بشه؟
تلاش آلیا برای اینکه با پسرش فرار کنه، فقط یه تهدید ساده نیست. این کار مثل ریختن بنزین روی آتیشه! آتیش یه جنگ قدیمی و حسابی ریشه‌دار بین دو تا خانواده که انگار از قبل هم با هم مشکل داشتند و حالا این ماجرا بهونه شده برای شعله‌ور شدن دوباره اون کینه‌ها. خلاصه بگم، «شهر دور» فقط درباره غم از دست دادن همسر نیست. درباره عشق یه مادر، جنگیدن برای چیزی که با تمام وجودت می‌خوای حفظش کنی (یعنی بچه‌ات)، و اینکه چطور توی دل همه سختی‌ها دوام بیاری. بهت نشون می‌ده چطور گذشته می‌تونه مثل یه سایه دنبالت بیاد و چطور سنت‌ها می‌تونن زندگی مدرن رو حسابی به چالش بکشن.
راستی، اگه از فضاهای سنتی و پر رمز و راز خوشتون میاد، به خصوص اگه ماردین براتون جذابه، حتماً یه نگاهی هم به سریال ترکی سیلا بندازید. اونم حال و هوای مشابهی داره و قصه خودش رو توی همین منطقه تعریف می‌کنه. درگیری‌های عمیق و کینه‌های خانوادگی که توی این سریال می‌بینیم، گاهی آدم رو یاد داستان‌هایی می‌ندازه که رازهای پنهان توشون گره‌های اصلی رو باز می‌کنند؛ مثلاً سریال ترکی شخصی دیگر که حسابی با ذهن بیننده بازی می‌کنه و لایه‌های مخفی زندگی شخصیت‌ها رو نشون می‌ده. انگار بعضی کینه‌ها انقدر عمیقند که تموم شدن ندارند؛ درست مثل چیزی که توی سریال ترکی ستاره شمالی هم می‌بینیم.
بازیگرا و شخصیت‌ها: کی به کیه توی این شهر دور؟
موفقیت هر سریالی، نصفش برمی‌گرده به اینکه بازیگرها چقدر خوب نقش‌هاشون رو دربیارن. خدا وکیلی تیم بازیگری «سریال ترکی شهر دور» هم حسابی سنگ تمام گذاشتن. کلی چهره معروف و توانا توی این سریال جمع شدند که شخصیت‌های پیچیده داستان رو زنده کردند. بیایید ببینیم کیا تو این قصه نقش اصلی دارند:
| بازیگر | نقش | خب، این شخصیت کیه؟ |
| اوزان آکبابا | جهان آلبورا | رئیس بزرگ و مقتدر خانواده آلبورا. همونی که حرفش حرفه و برای سنت‌هاش می‌میره. حسابی کار آلیا رو سخت می‌کنه. |
| صینم اونسال | آلیا آلبورا | قهرمان اصلی قصه ما. زنی که از دنیای مدرن اومده وسط دنیای سنتی و مجبوره برای بچه‌اش بجنگه. |
| غنچه جیلاسون | صداقت آلبورا | یکی از خانم‌های مهم خانواده آلبورا. باید دید طرف آلیاست یا نه. |
| آتاکان اوزکایا | کایا آلبورا | یکی دیگه از اعضای خانواده. نقش‌هایی مثل اینا معمولا گره‌گشا یا گره‌سازند. |
| آلپر چانکایا | شاهین آلبورا | به نظر میاد ایشون هم توی اتحادها و درگیری‌های خانواده نقش داره. توی این جور داستان‌ها هر کسی می‌تونه مهره مهمی باشه. |
| صحرا شاش | ناره آلبورا | یه شخصیت زن دیگه توی خانواده. گاهی هم‌دردند، گاهی رقیب. باید دید ناره جزو کدوم دسته است. |
| دیلین دوگر | زرین آلبورا | ایشون هم بخشی از پازل خانواده آلبورا هستند. قطعا توی حفظ یا شکستن سنت‌ها نقش داره. |
| فرید کایا | دمیر بایبارس | به نظر میاد این آقا از بیرون خانواده است. شاید همونی باشه که اوضاع رو به هم می‌ریزه یا شاید هم ناجی باشه! |
قبول دارید صینم اونسال توی نقش آلیا حسابی بار سنگینی رو دوششه؟ باید هم اون ضعف یه زن تنها توی یه محیط غریب رو نشون بده، هم اون قدرت و غیرت مادری رو. اوزان آکبابا هم که دیگه نیازی به تعریف نداره، توی نقش جهان آلبورا عالیه. اون صلابت و جذبه یه رئیس قبیله سنتی رو طوری بازی می‌کنه که کاملا تضادش با آلیا رو حس می‌کنی. واقعاً تقابل این دو تا شخصیت دیدنیه و بخش بزرگی از جذابیت سریال به خاطر همین بازی‌هاست.
پشت صحنه سریال: کجاها فیلمبرداری کردن این شهر دور رو؟
یکی از چیزهایی که «سریال ترکی شهر دور» رو حسابی خاص می‌کنه، لوکیشن‌های فیلمبرداریشه. بیشتر سریال رو توی منطقه فوق‌العاده زیبا و تاریخی میدیات در ماردین فیلمبرداری کردن. میدیات اصلا یه جور دیگه است. با اون خونه‌های سنگی، کوچه‌های باریک پیچ در پیچ، و فضایی که انگار زمان توش متوقف شده، بهترین جا برای تعریف کردن یه داستان پر از سنت و راز و رمز بود. یه سری از صحنه‌ها رو هم توی جاهای تاریخی خود ماردین مثل آرتوکلو و ساوور گرفتند که دیگه نور علی نور شده! انتخاب ماردین فقط برای قشنگی نیست ها، خودش یه جور شخصیته توی داستان. تضاد بین دنیای مدرن آلیا و این شهر قدیمی و سنتی، قصه رو عمیق‌تر می‌کنه.
تهیه‌کننده‌های کار آقای کرم چاتای و خانم لاله ارن بودند که معلومه حسابی برای کیفیت کار وقت گذاشتند. سریال با کیفیت خوبی تصویربرداری شده و صداش هم استریو هست که یعنی وقتی می‌بینی حسابی توی فضا قرار می‌گیری. هر قسمتش هم حدود ۱۲۰ دقیقه‌ست که برای سریال‌های ترکی کاملا معموله و دست نویسنده رو باز می‌ذاره تا داستان رو حسابی بپرورونه و همه جزئیات رو نشون بده.
این سریال کپیه یا فرق داره؟ مقایسه با «اعتبار»
خب، رسیدیم به یه نکته مهم! «سریال ترکی شهر دور» در واقع یه جورایی نسخه ترکی سریال معروف لبنانی «اعتبار» (Al Hayba) هست. «اعتبار» خودش توی کشورهای عربی و خیلی جاهای دیگه حسابی ترکوند و کلی طرفدار داشت. داستان «اعتبار» هم تقریبا شبیه همینه، فقط بسترش فرق می‌کنه؛ توی یه منطقه مرزی بین لبنان و سوریه اتفاق می‌افتاد و بیشتر درباره قاچاق و قوانین قبیله‌ای بود.
حالا سوال اینجاست که این سریال ترکیه‌ای چقدر به اون اصلیه وفاداره و چقدر خودش چیزای جدید اضافه کرده؟ معلومه که سازنده‌ها سعی کردند چارچوب کلی داستان و شخصیت‌های اصلی رو نگه دارند، ولی خب، نمی‌شد که عین هم باشن! قطعا کلی المان فرهنگی و اجتماعی ترکیه، به خصوص حال و هوای خاص ماردین رو بهش اضافه کردند.
- چی‌ها شبیه هم هستند؟ اصل داستان که برمی‌گرده به بازگشت اون زن مدرن به قبیله سنتی شوهر مرحومش برای خاکسپاری و بعد درگیری بر سر بچه‌اش. شخصیت‌های اصلی مثل رئیس قدرتمند خانواده و اون زن شجاع هم توی هر دو سریال هستند. تم‌های اصلی مثل تقابل سنت و مدرنیته، قدرت خانواده و جنگیدن برای زنده موندن هم توی هر دو مشترکه.
- چی‌ها فرق دارند؟ خب، مهم‌ترین فرق، همون جاییه که داستان اتفاق می‌افته و فرهنگیه که نشون می‌دن. «شهر دور» توی ماردین ترکیه است، نه مرز لبنان و سوریه. احتمالا به جای قاچاق، بیشتر روی سنت‌های محلی، رسم و رسوم عجیب غریب، و شاید مشکلات اجتماعی و اقتصادی منطقه تمرکز می‌کنه. دیالوگ‌ها، شوخی‌ها، و حتی مشکلات جزئی‌تر شخصیت‌ها قطعا با فرهنگ ترکیه هماهنگ شدند.
راستش رو بخواهید، اقتباس خوب به این معنی نیست که فقط کپی کنی. باید ایده اصلی رو بگیری و یه چیز جدید خلق کنی که برای مخاطب خودت قابل فهم و جذاب باشه. موفقیت «سریال ترکی شهر دور» هم دقیقا به همین بستگی داره که چقدر تونسته با حفظ جذابیت‌های داستان «اعتبار»، یه هویت مستقل برای خودش بسازه و قصه‌اش رو طوری تعریف کنه که ما بیننده‌ها رو پای تلویزیون میخکوب کنه.
خلاصه چرا باید سریال ترکی شهر دور رو دید؟
اگه دنبال یه سریال می‌گردید که هم درام باشه، هم اکشن، هم داستان خانوادگی داشته باشه، «سریال ترکی شهر دور» می‌تونه حسابی نظرتون رو جلب کنه. ولی جدا از این‌ها، چی باعث می‌شه این سریال رو از بقیه جدا کنیم؟
- قصه‌ای که ولت نمی‌کنه: از همون قسمت اول که آلیا پا می‌ذاره توی اون شهر غریب، داستان حسابی درگیرت می‌کنه. اینکه چطور با اون خانواده درمی‌افته، چه رازهایی کشف می‌کنه، و چه خطرهایی تهدیدش می‌کنه، باعث می‌شه نتونی چشم از صفحه برداری. لحظه‌های هیجان‌انگیز و غیرمنتظره کم نداره.
- دعوای سنت و مدرنیته: سریال خیلی قشنگ نشون می‌ده وقتی دو تا دنیای کاملا متفاوت با هم روبرو می‌شن چی می‌شه. دنیای آزاد و مدرن آلیا در مقابل دنیای سنتی و پر از قانون خانواده آلبورا. این تضاد خودش یه جورایی شخصیت اصلی سریاله و کلی حرف برای گفتن داره درباره جامعه.
- بازیگرهایی که حرفه‌ای‌اند: وقتی بازیگرهای خوبی مثل اوزان آکبابا و صینم اونسال توی یه سریال بازی می‌کنند، خیالت راحته که شخصیت‌ها رو حسابی باورپذیر درمیارن و می‌تونند احساسات پیچیده‌شون رو بهت منتقل کنند.
- فضاسازی فوق‌العاده: اصلا ماردین خودش یه جور جاذبه‌ست. فیلمبرداری توی اون شهر باستانی یه اتمسفر خاص به سریال داده که حسابی تو دل داستان فرو می‌ری.
- ریشه در یه داستان موفق: چون از سریال پرطرفدار «اعتبار» گرفته شده، می‌شه حدس زد که «سریال ترکی شهر دور» هم پتانسیل این رو داره که حسابی گل کنه و داستانی قوی و پرمخاطب داشته باشه.
واقعاً فکرش رو می‌کردید که بازگشت به زادگاه همسر تا این حد پرمخاطره باشه؟ حالا بریم سراغ سوالاتی که مطمئنم توی ذهن شما هم هست!
سوال و جواب‌های خودمانی درباره سریال ترکی شهر دور
خب، رسیدیم به بخش سوالات شما! مطمئنم کلی سوال توی ذهن‌تان دارید. بیایید به چند تا از پرتکرارترین‌ها جواب بدیم:
- آقا این سریال ترکی شهر دور اصلا چی تعریف می‌کنه؟ داستانش درباره یه خانمه به اسم آلیا که شوهرش یهو فوت می‌کنه. حالا آلیا مجبور می‌شه با جنازه شوهرش برگرده به شهر مادری شوهرش توی ماردین که یه جای خیلی سنتی و پر از برو بیاست. اونجا گیر می‌افته بین خانواده شوهرش که سر حضانت بچه‌اش باهاش مشکل دارند و کم‌کم می‌فهمه این خانواده رازهای حسابی ترسناکی دارند.
- این سریال شهر دور، کپی سریال دیگه‌ایه؟ دقیقا کپی نیست، ولی اقتباس شده. یعنی ایده‌اش رو از یه سریال معروف لبنانی به اسم «اعتبار» (Al Hayba) گرفتند و با حال و هوای ترکی ساختندش.
- بازیگرهای اصلی سریال شهر دور کیا هستند؟ بازیگرهای اصلیش اوزان آکبابا هستند در نقش رئیس خانواده، جهان آلبورا، و صینم اونسال در نقش همسر مرحوم، آلیا آلبورا.
- این شهر دور رو کجاها فیلمبرداری کردن؟ بیشترش رو توی شهر تاریخی و قشنگ ماردین ترکیه، مخصوصا منطقه میدیات، فیلمبرداری کردند. یه بخش‌هایی هم توی استانبول گرفتند. جاهای تاریخی ماردین مثل آرتوکلو و ساوور هم توی سریال دیده می‌شه.
- ژانر سریال شهر دور چیه؟ یعنی چی جور سریالیه؟ ژانرش اکشن و درامه، مخصوصا درام خانوادگی. کلا درباره جنگیدن برای چیزی که دوست داری، تقابل سنت و مدرنیته و رازهای خانوادگیه.
حرف آخر: ببینیم یا نبینیم این سریال رو؟
خلاصه کلام، سریال ترکی شهر دور با اون ترکیب اکشن و درام و داستانی که ریشه توی سنت‌ها داره، می‌تونه حسابی نظرت رو جلب کنه. قصه آلیا، زنی که باید توی یه محیط غریب و گاهی بی‌رحم برای خودش و بچه‌اش بجنگه، واقعا می‌تونه دل آدم رو ببره و با کلی از بیننده‌ها ارتباط برقرار کنه. اینکه کجاها فیلمبرداری شده، بازیگراش کی‌ها هستند، و اینکه از یه داستان موفق اقتباس شده، همه‌اش باعث می‌شه این مجموعه تلویزیونی ارزش دیدن داشته باشه. اگه دنبال یه سریال ترکی جدید هستی که هم هیجان داشته باشه، هم عمیق باشه، و هم یه جورایی بهت چیزایی نشون بده که شاید از نزدیک ندیدی، «سریال ترکی شهر دور» رو توی لیستت بذار.
برای اینکه بیشتر با دنیای متنوع سریال‌های ترکی آشنا بشی، می‌تونی یه نگاهی هم به این مقالات بندازی:
راستی، می‌تونی اطلاعات بیشتری هم درباره سریال توی IMDb پیدا کنی.
تاریخ آخرین آپدیت: 1 ماه قبل
