ماه رمضان امسال، شاهد جنگ رسانه ای ایران و عربستان هستیم. شبکه عربستانی MBC با پخش سریال معاویه و تلویزیون ایران با بازپخش نسخه ۴K سریال امام علی، تقابل تازه ای را در روایت تاریخ اسلام رقم زده اند. جنگ رسانه ای ایران و عربستان، تنها یک اختلاف سلیقه ای درباره آثار نمایشی نیست، بلکه نشان از عمق اختلافات مذهبی و تاریخی میان دو کشور دارد که حالا در قالب تولیدات نمایشی به عرصه افکار عمومی کشیده شده است.
سریال معاویه؛ روایت سعودی از تاریخ اسلام
شبکه MBC که یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان محتوای نمایشی در جهان عرب است، امسال با سریالی پرهزینه و جنجالی به استقبال ماه رمضان رفته است. سریال معاویه که با بودجه ای بیش از ۱۰۰ میلیون دلار تولید شده، به بررسی وقایع تاریخی از دوران پس از قتل خلیفه سوم، عثمان بن عفان، تا خلافت معاویه و وقایع منتهی به واقعه کربلا می پردازد.
این سریال به زبان عربی فصیح ساخته شده و لجین اسماعیل، بازیگر سوری، در نقش معاویه و ایاد نصار، بازیگر اردنی، در نقش امام علی ظاهر شده اند. نکته جالب اینجاست که لجین اسماعیل پیش تر در سریالی ایرانی با موضوع مدافعان حرم نقش آفرینی کرده بود، اما حالا در نقشی جنجالی در این سریال حضور دارد.
پاسخ ایران با بازپخش سریال امام علی
در واکنش به پخش سریال معاویه، تلویزیون ایران اعلام کرد که سریال امام علی، ساخته داوود میرباقری، را با کیفیت ۴K و اصلاح رنگ به نمایش خواهد گذاشت. این سریال که برای اولین بار در سال ۱۳۷۵ از شبکه یک سیما پخش شد، یکی از ماندگارترین تولیدات تاریخی ایران محسوب می شود.
داوود میرباقری، کارگردان نام آشنای ایرانی، با صرف سال ها تحقیق و تلاش، داستان زندگی و دوران خلافت حضرت علی (ع) را به تصویر کشید. این سریال، با نقش آفرینی ماندگار داریوش ارجمند در نقش مالک اشتر و مهدی فتحی در نقش عمروعاص، هنوز هم یکی از پربیننده ترین تولیدات تاریخی ایران محسوب می شود. تصمیم به بازپخش این سریال دقیقاً همزمان با پخش معاویه، نشان دهنده این است که ایران نیز قصد دارد در برابر روایت های سعودی از تاریخ اسلام، روایت خود را برجسته کند.
جنگ رسانه ای ایران و عربستان؛ فراتر از یک رقابت تلویزیونی
جنگ رسانه ای ایران و عربستان، تنها یک برخورد در سطح برنامه های تلویزیونی نیست. بلکه نشان دهنده شکاف عمیقی است که بین ایران و عربستان در خصوص تفسیر تاریخ اسلام و نقش شخصیت های کلیدی آن وجود دارد.
- سعودی ها تلاش دارند روایت تاریخی خود را از حکومت امویان و مشروعیت سیاسی معاویه ارائه دهند، در حالی که ایران بر مظلومیت امام علی (ع) و امام حسن (ع) تأکید می کند.
- جنگ رسانه ای ایران و عربستان در کنار مسائل سیاسی، می تواند به قطب بندی های جدیدی در میان مخاطبان مسلمان منجر شود.
- از نظر دیپلماتیک، جنگ رسانه ای ایران و عربستان در شرایطی رخ می دهد که روابط ایران و عربستان پس از دوره ای تنش، به سمت بهبود پیش رفته است. با این حال، تقابل فرهنگی همچنان پابرجاست.
نتیجه گیری
سریال معاویه و بازپخش امام علی تنها بخشی از جنگ رسانه ای ایران و عربستان هستند. در سال های اخیر، رسانه های ایران و عربستان بارها سعی کرده اند با استفاده از تولیدات نمایشی، روایت های موردنظر خود را از تاریخ و سیاست عرضه کنند. حالا این رقابت در ماه رمضان ۲۰۲۵ به اوج خود رسیده است.
تاریخ آخرین آپدیت: 4 ماه قبل
