فیلم رکسانا به کارگردانی پرویز شهبازی، که در جشنواره‌های بین‌المللی همچون توکیو مورد توجه قرار گرفته بود و نامزد دریافت جوایز متعددی شده بود، سرانجام نتوانست راه خود را به پرده سینماهای ایران باز کند.
در حالی که در ابتدای شهریور ماه، قرارداد اکران فیلم رکسانا در شورای صنفی نمایش به ثبت رسیده بود و انتظار می‌رفت به زودی شاهد حضور آن در سینماها باشیم، خبر ناگواری از سوی دست‌اندرکاران فیلم رکسانا منتشر شد. آن‌ها اعلام کردند که به دلیل اعمال ممیزی‌های گسترده و تغییرات اساسی در داستان فیلم، امکان اکران “رکسانا” به شکل دلخواه سازندگان وجود ندارد.
ممیزی‌هایی که بر فیلم رکسانا اعمال شده، بخش‌های قابل توجهی از داستان را حذف کرده و تغییرات اساسی در روند روایت ایجاد کرده است. این تغییرات به حدی بوده که به اعتقاد سازندگان، به شدت به انسجام و ساختار کلی فیلم آسیب زده و ارزش‌های هنری آن را زیر سوال برده است.
با توجه به اهمیت حفظ اصالت اثر هنری و جلوگیری از خدشه‌دار شدن آن، سازندگان “فیلم رکسانا” تصمیم دشواری گرفتند و از اکران فیلم در شرایط موجود خودداری کردند. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که آن‌ها امیدوار بودند بتوانند این اثر ارزشمند را با مخاطبان ایرانی به اشتراک بگذارند.
ابعاد مختلف ماجرای “فیلم رکسانا”
ماجرای فیلم رکسانا تنها یک مورد از چالش‌های متعددی است که سینماگران ایرانی با آن مواجه هستند. ممیزی‌های گسترده و اعمال سلیقه‌های شخصی در فرایند صدور پروانه نمایش، همواره یکی از دغدغه‌های اصلی سینماگران بوده است. این مسئله نه تنها به خلاقیت و آزادی بیان هنرمندان آسیب می‌زند، بلکه به کیفیت آثار سینمایی تولید شده در کشور نیز لطمه وارد می‌کند.
از سوی دیگر، این رویداد نشان می‌دهد که حتی فیلم‌هایی که در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته‌اند و توانسته‌اند جوایز معتبر را از آن خود کنند، از گزند ممیزی‌ها در داخل کشور در امان نیستند. این مسئله سوالات جدی را درباره استانداردهای اعمال شده در فرایند نظارت بر آثار سینمایی مطرح می‌کند.
واکنش‌ها و پیامدها فیلم رکسانا
خبر عدم اکران فیلم رکسانا با واکنش‌های متفاوتی از سوی سینماگران، منتقدان و مخاطبان مواجه شده است. بسیاری از آن‌ها این تصمیم را اقدامی شجاعانه از سوی سازندگان دانسته‌اند و بر اهمیت حفظ اصالت آثار هنری تاکید کرده‌اند. برخی دیگر نیز بر ضرورت بازنگری در قوانین و مقررات موجود در حوزه سینما و ایجاد فضایی آزادتر برای فعالیت هنرمندان تاکید کرده‌اند.
این رویداد می‌تواند پیامدهای مختلفی برای سینمای ایران داشته باشد. از یک سو، ممکن است برخی از فیلمسازان برای جلوگیری از اعمال ممیزی‌های گسترده، از ساخت فیلم‌هایی با موضوعات حساس خودداری کنند. از سوی دیگر، ممکن است این رویداد باعث افزایش آگاهی عمومی نسبت به مسئله ممیزی و ضرورت حمایت از آزادی بیان در هنر شود.
در نهایت، سرنوشت تلخ فیلم رکسانا نشان می‌دهد که سینمای ایران همچنان با چالش‌های جدی در حوزه آزادی بیان و نظارت بر آثار هنری مواجه است. برای توسعه و پیشرفت سینمای ایران، ضروری است که فضایی ایجاد شود که در آن هنرمندان بتوانند بدون محدودیت و به دور از هرگونه سانسور، آثار خود را خلق و به نمایش بگذارند.
سرنوشت تلخ “فیلم رکسانا”؛ از امید تا یأس
داستان فیلم رکسانا به کارگردانی پرویز شهبازی، از یک سو با موفقیت‌های چشمگیر در جشنواره‌های بین‌المللی و از سوی دیگر با چالش‌های جدی در داخل کشور همراه بوده است. این فیلم که به عنوان یکی از امیدهای سینمای ایران برای حضور در اسکار شناخته می‌شد، در نهایت نتوانست به این مهم دست یابد و با موانع جدی در مسیر اکران داخلی مواجه شد.
ممیزی‌های اعمال شده بر فیلم رکسانا به حدی گسترده بوده است که ۱۵ دقیقه از فیلم حذف شده و داستان آن دچار تغییرات اساسی شده است. این تغییرات اجباری، نه تنها به کیفیت هنری فیلم آسیب جدی وارد کرده است، بلکه به نظر می‌رسد که ساختار داستانی فیلم را نیز از هم گسیخته است. به همین دلیل، پرویز شهبازی و مسعود ردایی به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده این فیلم، از اکران نسخه‌ای که ممیزی شده، خودداری کرده‌اند.
تضاد میان موفقیت‌های بین‌المللی و محدودیت‌های داخلی
موفقیت فیلم رکسانا در جشنواره‌های بین‌المللی و در مقابل، موانعی که این فیلم در داخل کشور با آن روبرو شده است، نشان‌دهنده یک تناقض آشکار است. از یک سو، سینمای ایران در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار می‌گیرد و فیلمسازان ایرانی جوایز معتبر جهانی را کسب می‌کنند و از سوی دیگر، در داخل کشور با محدودیت‌های شدید مواجه هستند. این تناقض، نشان‌دهنده وجود مشکلات ساختاری در حوزه سینما و فرهنگ کشور است.
ممیزی‌ها نه تنها به هنرمندان آسیب می‌رسانند، بلکه به مخاطبان نیز ظلم می‌کنند. زمانی که مخاطبان به فیلم‌هایی دسترسی پیدا می‌کنند که بخش‌هایی از آن‌ها حذف شده یا تغییر کرده است، نمی‌توانند به درک کاملی از اثر هنری دست پیدا کنند. این امر باعث می‌شود که مخاطبان از تجربه یک اثر هنری کامل و غنی محروم شوند.
تاریخ آخرین آپدیت: 8 ماه قبل
