پری صابری، کارگردان پیشکسوت و نام‌آشنای تئاتر ایران، پس از سالها مبارزه با بیماری، در سن ۹۲ سالگی دار فانی را وداع گفت. این هنرمند ارزشمند که سهم بسزایی در غنی‌سازی هنر نمایش کشور داشت، شامگاه سه‌شنبه ۲۰ شهریور ماه، چشم از جهان فرو بست.محمد حاتمی، همکار و دوست دیرین پری صابری، این خبر تلخ را تایید کرد و با ابراز تاسف فراوان، از درگذشت این هنرمند فقید خبر داد.
بر اساس اعلام تیمور شیرینلو، فرزند گرامی ایشان، مراسم تشییع پیکر این هنرمند ارزشمند، روز جمعه مورخ 23 شهریور ماه، رأس ساعت 10 صبح، از مقابل تالار وحدت برگزار خواهد شد. پیکر بانو صابری مطابق وصیت ایشان، در قطعه‌ی آرامگاه همسر مکرمشان، دکتر هوشنگ شیرینلو، در بهشت زهرا (س) به خاک سپرده خواهد شد.
درگذشت پری صابری، ضایعه‌ای بزرگ برای جامعه هنری کشور است. یاد و نام این هنرمند فقید، همواره در تاریخ تئاتر ایران ماندگار خواهد ماند.
زندگی پری صابری
پری صابری که از سال ۱۳۱۱ در کرمان دیده به جهان گشود، یکی از بنیان‌گذاران گروه تئاتر پازارگاد و از پیشگامان راه‌اندازی تئاتر مولوی بود. او در طول فعالیت هنری خود، نمایش‌های ماندگاری را بر اساس ادبیات کهن ایران و نیز آثار نمایشنامه‌نویسان بزرگ جهان به روی صحنه برد. از جمله آثار شاخص وی می‌توان به «من به باغ عرفان»، «بیژن و منیژه»، «شمس پرنده» و «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» اشاره کرد.
صابری در سال ۲۰۰۴ نشان شوالیه فرانسه را به پاس خدمات ارزنده‌اش به هنر تئاتر دریافت کرد.
زندگی در خارج از کشور پری صابری: دورانی پر فراز و نشیب
پری صابری، هنرمند پرآوازه‌ی تئاتر ایران، در طول زندگی حرفه‌ای خود، دورانی را نیز در خارج از کشور سپری کرد. این دوره، تأثیرات قابل توجهی بر فعالیت‌های هنری و دیدگاه‌های او گذاشت.
مهاجرت و دلایل آن
پس از انقلاب اسلامی ایران، پری صابری مانند بسیاری از هنرمندان دیگر، به دلایل مختلفی از جمله فضای سیاسی و اجتماعی حاکم بر کشور، تصمیم به ترک ایران گرفت. این مهاجرت، گرچه با دوری از وطن همراه بود، اما فرصتی را برای او فراهم کرد تا در محیطی جدید به فعالیت‌های هنری خود ادامه دهد.
فعالیت‌های هنری در خارج از کشور
در دوران حضور در خارج از کشور، پری صابری به خلق آثار جدید و اجرای نمایش‌های مختلف پرداخت. یکی از مهم‌ترین آثار این دوره، نمایشنامه‌ی “من از کجا، عشق از کجا” بود که به زندگی فروغ فرخزاد می‌پرداخت. این نمایش با استقبال گسترده‌ای روبرو شد و در جشنواره‌های مختلفی به روی صحنه رفت.
پس از مدتی، پری صابری به ایران بازگشت و فعالیت‌های هنری خود را از سر گرفت. او با نمایش‌هایی همچون “من به باغ عرفان” درباره زندگی سهراب سپهری و “هفت شهر عشق” با الهام از عطار نیشابوری، بار دیگر بر صحنه‌های تئاتر ایران درخشید.
تأثیر مهاجرت بر آثار هنری
دوران زندگی در خارج از کشور، تأثیرات قابل توجهی بر آثار هنری پری صابری گذاشت. این تأثیرات را می‌توان در موارد زیر مشاهده کرد:
گسترش دیدگاه: زندگی در محیطی جدید و آشنایی با فرهنگ‌های مختلف، باعث گسترش دیدگاه هنری پری صابری شد و او را به خلق آثاری با مضامین جهانی‌تر ترغیب کرد.
استفاده از زبان جهانی هنر: او در این دوران تلاش کرد تا با استفاده از زبان جهانی هنر، ارتباط خود را با مخاطبان بین‌المللی برقرار کند.
تقویت روحیه‌ی استقلال: زندگی در خارج از کشور، به پری صابری آموخت که به صورت مستقل و بدون وابستگی به ساختارهای موجود، فعالیت‌های هنری خود را ادامه دهد.
بازگشت به ایران و ادامه‌ی فعالیت‌ها
با بازگشت به ایران، پری صابری همچنان به فعالیت‌های هنری خود ادامه داد و به یکی از چهره‌های شاخص تئاتر ایران تبدیل شد. او با تاسیس تالار مولوی، فضایی را برای رشد و پرورش هنرمندان جوان فراهم کرد و به توسعه‌ی تئاتر ایران کمک شایانی کرد.
دوران زندگی پری صابری در خارج از کشور، اگرچه با دوری از وطن همراه بود، اما فرصتی را برای او فراهم کرد تا تجربیات جدیدی کسب کند و دیدگاه‌های هنری خود را گسترش دهد. این تجربه، تأثیرات عمیقی بر آثار و فعالیت‌های هنری او گذاشت و او را به هنرمندی جهانی تبدیل کرد.
پری صابری: ستاره‌ای درخشان در آسمان تئاتر ایران
پری صابری، نامی آشنا و درخشان در تاریخ تئاتر ایران است. این هنرمند پیشکسوت و کارگردان باسابقه، سهم بسزایی در غنی‌سازی هنر نمایش کشور داشته است.
زندگی و فعالیت‌های هنری:
آغاز فعالیت: پری صابری در سال ۱۳۱۱ در کرمان متولد شد. پس از تحصیلات و کسب تجربه در عرصه تئاتر در اروپا، به ایران بازگشت و گروه تئاتر پازارگاد را بنیان‌گذاری کرد.
تالار مولوی: یکی از مهم‌ترین دستاوردهای صابری، راه‌اندازی تالار مولوی بود که به مدت چند دهه، محل اجرای نمایش‌های تأثیرگذار و پاتوق هنرمندان تئاتر شد.
آثار ماندگار: صابری نمایش‌های بسیاری را بر اساس ادبیات کهن ایران و آثار نمایشنامه‌نویسان بزرگ جهان به روی صحنه برد. از جمله آثار شاخص وی می‌توان به «من به باغ عرفان»، «بیژن و منیژه»، «شمس پرنده»، «شش شخصیت در جستجوی نویسنده» و «آنتیگونه» اشاره کرد.
اهمیت و تأثیرگذاری:
پیشگام نوآوری: صابری همواره به دنبال نوآوری و خلق آثار متفاوت بود و به همین دلیل، تأثیر بسزایی بر نسل‌های بعدی هنرمندان تئاتر گذاشت.
توجه به ادبیات کهن: او با اقتباس از آثار ادبیات کهن ایران، به احیای ارزش‌های فرهنگی و تاریخی کشور کمک شایانی کرد.
جهان‌بینی گسترده: صابری با اجرای نمایش‌های برگرفته از ادبیات جهانی، به معرفی فرهنگ‌های مختلف به مخاطبان ایرانی پرداخت.
میراث هنری:
پری صابری با آثار ماندگار و فعالیت‌های گسترده‌اش، میراثی ارزشمند از خود به یادگار گذاشت. او الگویی برای هنرمندان جوان و علاقه‌مندان به تئاتر است و نامش همواره در تاریخ تئاتر ایران درخشان خواهد ماند.
آثار شاخص و سبک کارگردانی پری صابری و جوایز و افتخارات ایشان
پری صابری، یکی از چهره‌های ماندگار و تأثیرگذار در تاریخ تئاتر ایران است. آثار متنوع و سبک کارگردانی خاص او، او را به یکی از پیشگامان نوآوری در تئاتر ایران تبدیل کرده است.
آثار شاخص
صابری در طول فعالیت هنری خود، آثار بسیاری را بر اساس ادبیات کهن ایران و آثار نمایشنامه‌نویسان بزرگ جهان به روی صحنه برد. برخی از آثار شاخص وی عبارتند از:
من به باغ عرفان: این نمایش درباره زندگی سهراب سپهری شاعر معاصر ایران است و یکی از آثار ماندگار صابری محسوب می‌شود.
بیژن و منیژه: اقتباسی آزاد از شاهنامه فردوسی که با رویکردی مدرن و نمادین به روی صحنه رفت.
شمس پرنده: این نمایش که به زندگی و دیدار شمس تبریزی و مولانا می‌پردازد، یکی از موفق‌ترین آثار صابری است و چندین بار باز اجرا شده است.
شش شخصیت در جستجوی نویسنده: اقتباسی از نمایشنامه معروف پیراندلو که با استقبال گسترده منتقدان و مخاطبان روبرو شد.
آنتیگونه: نمایشنامه‌ای کلاسیک که صابری آن را با نگاهی نو و متفاوت به روی صحنه برد.
سبک کارگردانی پری صابری
سبک کارگردانی صابری را می‌توان ترکیبی از سنت و مدرنیته دانست. او با استفاده از عناصر بصری، موسیقی و حرکت، نمایش‌های پویا و جذابی را خلق می‌کرد. برخی از ویژگی‌های بارز سبک کارگردانی او عبارتند از:
توجه به متن: صابری همواره به متن نمایشنامه اهمیت زیادی می‌داد و تلاش می‌کرد تا با تفسیر دقیق از متن، به عمق مفاهیم آن پی ببرد.
استفاده از نمادها: او از نمادها و تصاویر بصری برای انتقال مفاهیم پیچیده و فلسفی استفاده می‌کرد.
اهمیت به موسیقی: موسیقی در نمایش‌های صابری نقش بسیار مهمی داشت و به عنوان یکی از عناصر اصلی در خلق فضای نمایش به کار می‌رفت.
توجه به حرکت و رقص: صابری از حرکت و رقص برای بیان احساسات و مفاهیم استفاده می‌کرد و نمایش‌های او را پویا و جذاب می‌ساخت.
جوایز و افتخارات
صابری در طول فعالیت هنری خود، جوایز و افتخارات بسیاری دریافت کرد. برخی از مهم‌ترین جوایز او عبارتند از:
نشان ابن سینا (یونسکو): این نشان به پاس خدمات ارزنده صابری در معرفی فرهنگ و هنر ایرانی به جهان به او اهدا شد.
نشان شوالیه فرانسه: این نشان یکی از معتبرترین جوایز فرهنگی جهان است که به افراد برجسته در عرصه هنر و ادبیات اهدا می‌شود.
جوایز متعدد در جشنواره‌های تئاتر ایران: صابری بارها در جشنواره‌های تئاتر ایران به عنوان بهترین کارگردان و بهترین نمایش برگزیده شد.
در مجموع، پری صابری با آثار ماندگار و سبک کارگردانی خاص خود، جایگاهی ویژه در تاریخ تئاتر ایران دارد. او با تلفیق سنت و مدرنیته، نمایش‌هایی را خلق کرد که هم از نظر هنری و هم از نظر اجتماعی تأثیرگذار بودند.
تاریخ آخرین آپدیت: ۲۲ام شهریور ۱۴۰۳
