زیپ بمب چیست و چطور آن را شناسایی کنیم؟

زیپ بمب چیست؟

هنگام دانلود فایل‌ها از ایمیل‌ها یا وب‌سایت‌ها، آگاهی از خطرات بسیار مهم است. بسیاری از ویروس‌ها، تروجان‌ها و سایر انواع حملات سایبری از این طریق گسترش می‌یابند و خود را به‌عنوان فایل‌های بی‌خطر جا می‌زنند که به‌صورت ناخواسته دانلود می‌شوند. اما در میان این تهدیدات، زیپ بمب چیست و چرا باید از آن آگاه باشیم؟ در ادامه با ای بازی همراه باشید.

زیپ بمب نوعی فایل آرشیو مخرب است که از تکنیک‌های رایج فشرده‌سازی ZIP سوءاستفاده می‌کند و می‌تواند به سیستم‌های هدف آسیب جدی وارد کند. اگر نمی‌دانید زیپ بمب چیست و چگونه می‌تواند بر امنیت اطلاعات شما تأثیر بگذارد، باید بدانید که این نوع حمله می‌تواند حجم عظیمی از داده‌های فشرده‌شده را به‌طور ناگهانی استخراج کند و باعث ازکارافتادن سیستم شود.

اما چگونه می‌توان از این حمله جلوگیری کرد؟ در این مقاله، بررسی خواهیم کرد که زیپ بمب چیست، چه خطراتی به همراه دارد و چگونه می‌توانید از سیستم‌های خود در برابر این تهدید محافظت کنید. با ما همراه باشید تا بیشتر درباره زیپ بمب و راه‌های مقابله با آن بدانید.

زیپ بمب چیست؟ (بمب فشرده‌سازی)

زیپ بمب که با نام‌های بمب فشرده‌سازی یا Zip of Death نیز شناخته می‌شود، نوعی فایل مخرب است که با استفاده از الگوریتم‌های فشرده‌سازی، فایل‌هایی بسیار کوچک‌تر از اندازه واقعی آن‌ها ایجاد می‌کند. هدف این حمله، فریب دادن سیستم یا نرم‌افزار برای تخصیص منابع بیش از حد در هنگام استخراج فایل است که می‌تواند منجر به بی‌ثباتی سیستم، کرش کردن یا حمله‌ی منع سرویس (DoS) شود.

زیپ بمب چگونه کار می‌کند؟
این نوع حمله از تکنیک‌های فشرده‌سازی مورد استفاده در فرمت‌های رایج آرشیو فایل مانند ZIP یا RAR سوءاستفاده می‌کند. این فرمت‌ها از الگوریتم‌هایی مانند DEFLATE استفاده می‌کنند که با حذف داده‌های تکراری، اندازه‌ی فایل را کاهش می‌دهند. اما زمانی که فشرده‌سازی به‌صورت بازگشتی (Recursive) انجام شود—یعنی فایلی فشرده‌شده حاوی چندین فایل فشرده‌ی دیگر باشد—آرشیو حاصل می‌تواند به‌طرز چشمگیری حجیم شود.

در ادامه، بررسی خواهیم کرد که زیپ بمب چیست، چگونه کار می‌کند و چه تأثیری می‌تواند بر روی امنیت اطلاعات سازمان شما داشته باشد.

زیپ بمب چگونه کار می‌کند؟

زیپ بمب از تکنیکی به نام فشرده‌سازی بازگشتی استفاده می‌کند، که در آن فایل‌ها چندین بار درون یک آرشیو فشرده می‌شوند. این روش از الگوریتم‌های فشرده‌سازی موجود در نرم‌افزارهای ZIP سوءاستفاده کرده و باعث افزایش تصاعدی اندازه‌ی فشرده‌شده‌ی فایل می‌شود. برای مثال، یک فایل ممکن است در ابتدا تنها چند کیلوبایت حجم داشته باشد، اما پس از چندین مرحله فشرده‌سازی، هنگام استخراج به صدها گیگابایت یا حتی ترابایت یا حتی پتابایت افزایش حجم پیدا کند.

حلقه‌های استخراج بی‌نهایت در زیپ بمب

برای تأثیرگذاری بیشتر، زیپ بمب‌ها از حلقه‌های استخراج بی‌نهایت استفاده می‌کنند. این تکنیک باعث فریب ابزارهای استخراج شده و ساختارهایی ایجاد می‌کند که هیچ‌گاه پایان نمی‌یابند. در نتیجه، هنگام باز کردن چنین فایل‌هایی، نرم‌افزار استخراج به‌طور مداوم تلاش می‌کند محتوای آن را باز کند، که می‌تواند منابع سیستم را به‌شدت مصرف کرده و سیستم را از کار بیندازد.

تأثیرات و ریسک‌های بالقوه حملات زیپ بمب

هر حمله‌ی زیپ بمب می‌تواند بر شبکه و برنامه‌های سازمانی تأثیر منفی بگذارد. میزان و نوع آسیب بستگی به اندازه‌ی فایل پس از استخراج و اینکه آیا زیپ بمب به‌صورت مخرب (Weaponized) طراحی شده است یا خیر، دارد. برخی از تأثیرات و خطرات رایج این نوع حملات شامل موارد زیر می‌شوند:

مصرف بیش از حد منابع سیستم

افزایش بار پردازنده و حافظه
هنگامی که یک سیستم تلاش می‌کند زیپ بمب را استخراج کند، نیاز به اختصاص منابع پردازشی و حافظه‌ی زیادی دارد. این مصرف بیش از حد می‌تواند باعث کندی، هنگ کردن یا حتی کرش سیستم شود.

حمله‌ی منع سرویس (DoS)
زیپ بمب‌ها می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای حملات منع سرویس (DoS) مورد استفاده قرار بگیرند. این نوع حمله با ارسال فایل‌های آرشیو عظیم به یک شبکه یا سرور، باعث مصرف بیش از حد پهنای باند یا منابع پردازشی شده و در نهایت، دسترسی کاربران قانونی به سرویس را مختل می‌کند.

اختلال در عملیات سازمانی

ازکارافتادگی و کاهش بهره‌وری
بازیابی سیستم‌های آسیب‌دیده از حمله‌ی زیپ بمب می‌تواند زمان‌بر و پرهزینه باشد. در بسیاری از موارد، تحلیل، پاک‌سازی و بازیابی سیستم‌ها به منابع زیادی نیاز دارد که در نتیجه، باعث تعطیلی موقت و کاهش بهره‌وری افراد و سازمان‌ها می‌شود.

از دست رفتن یا آسیب دیدن داده‌ها
در حین فرآیند استخراج، زیپ بمب‌ها می‌توانند به فایل‌ها و پایگاه‌های داده آسیب برسانند. حجم بسیار زیاد فایل‌های استخراج‌شده ممکن است فضای ذخیره‌سازی را پر کند یا منجر به خرابی و از دست رفتن اطلاعات حیاتی شود.

چگونه در برابر حملات زیپ بمب از خود محافظت کنیم؟

برای کاهش خطرات ناشی از حملات زیپ بمب، اجرای اقدامات امنیتی قوی با تمرکز بر پیشگیری و شناسایی زودهنگام ضروری است. در ادامه، مهم‌ترین راهکارهای محافظتی برای مقابله با این نوع حمله ارائه شده است:

۱. اجرای تدابیر امنیتی قوی در برابر زیپ بمب‌ها

استفاده از آنتی‌ویروس و ابزارهای ضد‌بدافزار قدرتمند
بهره‌گیری از آنتی‌ویروس‌های پیشرفته و نرم‌افزارهای ضد‌بدافزار برای شناسایی و مسدودسازی فایل‌های مخرب از جمله زیپ بمب‌ها ضروری است. اسکن منظم فایل‌ها و آرشیوها برای بررسی امضای بدافزارهای شناخته‌شده می‌تواند تهدیدات احتمالی را قبل از آسیب شناسایی کند.استفاده از اسکن مبتنی بر امضا (Signature-Based Scanning)
اجرای روش‌های اسکن مبتنی بر امضا، که فایل‌ها را با پایگاه داده‌ی بدافزارهای شناخته‌شده مقایسه می‌کند، به مدیران شبکه و کاربران کمک می‌کند تا زیپ بمب‌ها را شناسایی کرده و از اجرای آن‌ها جلوگیری کنند.

۲. محدود کردن منابع تخصیص‌یافته برای استخراج فایل‌ها

تنظیم محدودیت‌های پردازشی در ابزارهای استخراج فایل
بسیاری از نرم‌افزارهای استخراج فایل امکان محدود کردن میزان استفاده از منابع سیستم را دارند. تنظیم این ابزارها برای کنترل مصرف پردازنده (CPU) و حافظه (RAM) در هنگام استخراج فایل‌ها، می‌تواند مانع از مصرف بیش از حد منابع توسط زیپ بمب‌ها شود.

محدودیت در اندازه‌ی فایل‌های مجاز برای استخراج
یکی دیگر از راهکارهای موثر ایجاد محدودیت برای اندازه‌ی فایل‌های استخراج‌شده است. تعیین حداکثر اندازه‌ی مجاز برای فایل‌های استخراج‌شده می‌تواند از باز شدن آرشیوهای حجیم و مشکوک جلوگیری کند. با اعمال این محدودیت، سیستم می‌تواند فایل‌هایی که از یک حد مشخص فراتر می‌روند را مسدود کرده یا به کاربر هشدار دهد.

۳. افزایش آگاهی و آموزش کاربران برای شناسایی زیپ بمب‌ها

آموزش کاربران درباره‌ی ویژگی‌های فایل‌های مشکوک
مانند هر حمله‌ی سایبری، آگاهی کاربران نقش کلیدی در کاهش خطر دارد. آموزش کارکنان در مورد ویژگی‌های فایل‌های مشکوک مانند اندازه‌ی غیرمعمول کوچک یا پسوندهای غیرمنتظره می‌تواند به شناسایی زیپ بمب‌ها قبل از دانلود و اجرای آن‌ها کمک کند.

تقویت فرهنگ امنیتی و استفاده از روش‌های ایمن مدیریت فایل
از آنجایی که بسیاری از حملات سایبری ناشی از خطای انسانی هستند، افزایش آگاهی امنیتی تأثیر چشمگیری در کاهش ریسک حملات زیپ بمب دارد. برخی از راهکارهای کلیدی شامل:

• احتیاط در باز کردن فایل‌های دریافتی از منابع ناشناس یا نامعتبر
• اسکن فایل‌های پیوست قبل از باز کردن آن‌ها
• استفاده از رمزهای قوی برای محافظت از آرشیوهای حساس

با اجرای این راهکارها، سازمان‌ها می‌توانند به شکل موثری از خود در برابر حملات زیپ بمب محافظت کنند و خطرات ناشی از این تهدید را به حداقل برسانند.

استراتژی‌های آینده برای مقابله با زیپ بمب‌ها

با تکامل تهدیدات سایبری، استراتژی‌های مقابله و کاهش خطرات نیز باید به‌طور مداوم تغییر کرده و فناوری‌های پیشرفته و روش‌های دفاعی مشارکتی را در بر بگیرند. این امر مستلزم به‌روز نگه‌داشتن تدابیر امنیتی، رصد تهدیدات نوظهور و استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین است. در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به این استراتژی‌ها خواهیم داشت.

۱. شناسایی پیشرفته‌ی تهدید زیپ بمب

شناسایی مبتنی بر رفتار (Behavior-Based Detection)
تحلیل رفتار فرآیندهای استخراج فایل می‌تواند به شناسایی زیپ بمب‌ها کمک کند. الگوهای غیرعادی مانند مصرف بیش از حد منابع سیستم یا حلقه‌های بی‌نهایت در فرآیند استخراج می‌توانند باعث فعال شدن هشدارها یا اقدامات پیشگیرانه شوند، که در نهایت به سیستم‌ها امکان شناسایی و خنثی‌سازی حملات زیپ بمب را می‌دهد.

استفاده از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی
به‌کارگیری الگوریتم‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی می‌تواند قابلیت شناسایی و طبقه‌بندی تهدیدات را تقویت کند. آموزش مدل‌های یادگیری ماشین با داده‌های گسترده از زیپ بمب‌های شناخته‌شده و آرشیوهای سالم می‌تواند دقت و کارایی شناسایی تهدیدات نوظهور را افزایش دهد.

۲. مکانیزم‌های دفاعی مشارکتی

اشتراک‌گذاری اطلاعات تهدیدات (Threat Intelligence Sharing)
ایجاد بسترها و کانال‌های اشتراک‌گذاری اطلاعات امنیتی میان متخصصان امنیت، سازمان‌ها و جوامع مرتبط بسیار حائز اهمیت است. انتشار به‌موقع اطلاعات درباره‌ی زیپ بمب‌های جدید، روش‌های حمله و راهکارهای مقابله به ایجاد یک دفاع جمعی موثر در برابر این تهدیدات کمک می‌کند.

استانداردهای صنعتی و بهترین روش‌ها
توسعه‌ی استانداردهای صنعتی و روش‌های برتر برای جلوگیری از حملات زیپ بمب می‌تواند یک محیط دفاعی پیشگیرانه ایجاد کند. همکاری بین متخصصان امنیت، پژوهشگران و سازمان‌های مرتبط می‌تواند منجر به ایجاد راهنماها، چارچوب‌ها و مکانیزم‌های دفاعی استاندارد شود که سازمان‌ها را در محافظت از سیستم‌های خود در برابر حملات زیپ بمب یاری می‌دهد.

جمع‌بندی: زیپ بمب‌ها

زیپ بمب‌ها، مانند سایر انواع بدافزارها، می‌توانند تهدیدات جدی برای شبکه‌ها و برنامه‌های سازمانی ایجاد کنند و در صورت عدم مدیریت صحیح، باعث اختلال و آسیب‌های گسترده شوند. اما با ترکیب آموزش کاربران و اجرای تدابیر امنیتی قوی، می‌توان این تهدید را به حداقل رساند.

درک مکانیسم عملکرد زیپ بمب‌ها و تأثیرات احتمالی آن‌ها گام اول در اتخاذ راهکارهای پیشگیرانه است. اقداماتی مانند محدود کردن منابع پردازشی هنگام استخراج فایل‌ها، افزایش آگاهی کاربران، و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پیشرفته برای شناسایی تهدیدات آینده، می‌توانند به کاهش خطر حملات زیپ بمب کمک کنند.

در نهایت، همانند سایر تهدیدات سایبری، محافظت پیشگیرانه بهترین دفاع ممکن است. با اجرای سیاست‌های امنیتی قوی و افزایش آگاهی کارکنان، سازمان‌ها می‌توانند از سیستم‌های خود در برابر زیپ بمب‌ها و سایر بدافزارهای مشابه محافظت کنند.

سوالات متداول درباره زیپ بمب

منبع: mimecast

تاریخ آخرین آپدیت:  2 ماه قبل